Wykop

Blurb

Wykop - antyutopia Andrieja Płatonowa, napisana w 1930 r.
Powieść Wykop jest społeczną przypowieścią, groteską filozoficzną, surową satyrą na ZSRR za czasów pierwszego planu pięcioletniego. W powieści grupa budowniczych otrzymuje zadanie zbudowania tak zwanego ogólnoproletariackiego domu, którego głównym celem jest stać się pierwszą cegłą w utopijnym mieście przyszłości. Budowa kończy się jednak na etapie wykopu pod przewidywane fundamenty domu, nie posuwa się praktycznie naprzód, a budowniczy zaczynają rozumieć bezsens stworzenia czegoś nowego na gruzach zniszczonego starego świata i to, że cel nie zawsze usprawiedliwia środki. Na drugim planie powieści bezdomna dziewczynka Nastia, która jest personifikacją przyszłości, przyszłych lokatorów domu, mieszkająca na budowie umiera, nie doczekawszy zakończenia budowy domu, przeznaczonego dla wszystkich ludzi. Optymistyczna na początku utopia pod koniec zamienia się w surową antyutopię.
Utwór pokazuje okrucieństwo i bezmyślność totalitarnego ustroju ówczesnego ZSRR. Powieść opisuje historię Rosji bolszewickiej czasów industrializacji i kolektywizacji w języku tej epoki.