R.U.R.

Blurb

Het toneelstuk R.U.R. van Karel Čapek heeft de reputatie het woord “robot” in de wereld te hebben gezet. “Robot” is afgeleid van het Tsjechische woord “robota”, wat zoveel betekent als saai werk, zwoegen en dienstbaarheid. Een “robotnik” is een boer of lijfeigene.
Overigens lijken Čapek’s robots niet op wat wij nu onder robots verstaan: tegenwoordig zouden we het eerder resultaten van genetische manipulatie noemen. Čapek heeft het over “kneedmachines” en “vaten” waaruit een chemische substantie komt die met behulp van drukpersen tot een mensachtig wezen wordt gevormd. Op het toneel zien ze er uit als normale menselijke wezens, een gegeven dat ook gebruikt wordt.
In vrijwel alle verhandelingen over robots wordt aan het toneelstuk R.U.R. gerefereerd. Op 17 november 1933 zond de N.I.R. een hoorspelbewerking uit in de vertaling van regisseur Gust De Muynck. De enige keer dat het als toneelstuk in Nederland is opgevoerd is op 22 november 1957 geweest. Dit was ter gelegenheid van de 48e dies van de Utrechtse Studenten Toneel Vereniging.